Nano vàng chữa được ung thư?
Nano vàng chữa được ung thư?
Nano vàng sử dụng trong nghiên cứu y học là những hạt vàng có kích thước siêu nhỏ ở mức dưới 250 nanomet (nm), tương đương với 1/400m đường kính của sợ tóc. Muốn đưa được nano vàng vào cơ thể, người ta có thể sử dụng nhiều con đường khác nhau như uống, tiêm truyền tĩnh mạch hoặc tiêm trực tiếp vào khối u. Tuy nhiên, khả năng nano vàng được hấp thụ qua thành ruột vào máu là rất thấp. Vàng nguyên chất lại có tính trơ, rất khó bị đào thải ra ngoài cơ thể nên người uống nano vàng với một khối lượng lớn trong thời gian ngắn rất có thể mắc các bệnh liên quan đến đường ruột, tắc ruột hoặc ngộ độc. Hơn nữa khi uống nano vàng chúng có thể bị giữ lại khi qua gan, tích tụ và gây ngộ độc gan.
Phương pháp hữu hiệu nhất để đưa được hạt nano vàng tiếp cận với các tế bào ung thư là tiêm trực tiếp vào vùng ung thư. Tuy nhiên điều này rất khó để thực hiện trên người do khối u thường nằm sâu trong cơ thể hoặc những vị trí nguy hiểm. Bên cạnh đó, một số nhà khoa học còn cảnh báo nano vàng có thể gây ra đông máu hoặc tan máu khi tiêm trực tiếp vào cơ thể người do sự tương tác do chất phủ lên bề mặt nano vàng và các protein máu.
Vậy trên lý thuyết, nano vàng có thể được sử dụng trong điều trị ung thư hay không? Câu trả lời là hoàn toàn có thể. Ung thư bản chất là một khối mô phát triển bất thường. Chúng phát triển và phân không ngừng. Chúng xây dựng một hệ thống mạch máu bao quanh khối mô để hấp thụ chất dinh dưỡng. Trong khối u ở thành mao mạch các tế bào mạch máu không liên kết chặt chẽ với nhau như ở mô bình thường mà tạo ra những lỗ có kích thước từ 100 nm đến 800nm. Đồng thời đường kính của mạch máu cũng phát triển không đồng đều và có nhiều nếp gấp, do đó vận tốc và lưu lượng máu xung quanh các mô ung thư cũng trở nên bất thường. Đây chính là điều kiên giúp cho hạt nano vàng khuếch tán và lưu trú vào khối ung thư.
Trong y học, nano vàng có thể được áp dụng trong quá trình chuẩn đoán bệnh bằng hình ảnh, chuẩn đoán bệnh ở mức độ phân tử và kết hợp điều trị bệnh. Riêng trong điều trị bệnh ung thư, hạt nano vàng đang được nghiên cứu và phát triển nhằm sử dụng trong quá trình quang nhiệt trị, quang hóa trị, kết hợp xạ trị hoặc kết hợp đưa thuốc trong điều trị nhắm trúng đích. Tuy nhiên cần lưu ý là mọi khả năng chữa bệnh ung thư của nano vàng đều còn đang là lý thuyết ở mức nghiên cứu ban đầu và hoàn oàn chưa được kiểm nghiệm hiệu quả trên người.
Một số ứng dụng đang hướng tới của nano vàng trong điều trị ung thư:
- Quang nhiệt trị: các hạt nano vàng sau khi được đưa vào khối u (có thể tiêm trực tiếp hay điều trị nhắm trúng đích) sẽ được kích thích bằng ánh sáng và tạo nhiệt trong khoảng 41-47 độ C từ đó tiêu diệt các tế bào ung thư.
- Quang hóa trị: có chế tiêu diệt tế bào ung thư là các hạt nano vàng khi bị kích thích bởi các tia lazer sẽ sinh ra các oxy nguyên tử, các nguyên tử oxy này sẽ oxy hóa các protein nội bào và thành tế bào từ đó tiêu diệt tế bào ung thư.
- Kết hợp với xạ trị: xạ trị là phương pháp sử dụng tia X hat tia Gama, tia electron, proton… với năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Tuy nhiên tia xạ ngoài việc tiêu diệt tế bào ung thư, nó còn tiêu diệt cả các mô khỏe mạnh xung quanh. Nano vàng là một chất nhạy với tia phóng xạ, nên khi kết hợp tia xạ với các hạt nano vàng sẽ hấp thu và tán xạ tia X(thay đổi góc ánh sáng) ra xung quanh nó giúp tiêu diệt tế bào ung thư chính xác và hiệu quả hơn.
- Kết hợp khả năng mang thuốc và điều trị nhắm trúng đích: các tế bào ung thư rất bất thường, chúng tạo ra vô số thụ thể trên bề mặt tế bào nhằm hấp thu tối đa các chất dinh dưỡng hay những chất kích thích sinh trưởng. nhờ vào điều này các nano vàng vừa được gắn kết với các cấu trúc đặc biệt có tương tác với thụ thể của tế bào ung thư, từ đó đưa thuốc vào chính xác để tiêu diệt các tế bào này.
Nhìn chung, tiềm năng ứng dụng của nano vàng trong chuẩn đoán và điều trị ung thư là có thể, tuy nhiên vẫn còn ở mức nghiên cứu. Chính vì vậy, việc uống nano vàng để điều trị ung thư là việc làm hết sức nguy hiểm và vô căn cứ, bệnh nhân không nên sử dụng để tránh “tiền mất tật mang”
Nguồn: Ruy Băng Tím