Điều trị hormone cho ung thư tuyến tiền liệt có liên quan đến chứng sa sút trí tuệ

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Pennsylvania phát hiện ra rằng những bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt lớn tuổi được điều trị bằng hormone , được gọi là liệu pháp loại bỏ androgen (ADT), có nhiều khả năng bị chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ sau này. Nghiên cứu được công bố vào ngày 3 tháng 7 năm 2019 trên tạp chí JAMA Network Open .
Các tác giả nghiên cứu đã xem xét hồ sơ từ khoảng 154.000 bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt trong cơ sở dữ liệu SEER của Viện Ung thư Quốc gia. Những người đàn ông, từ 66 tuổi trở lên, được chẩn đoán từ năm 1996 đến 2003 và được theo dõi trung bình 8 năm. Hơn 62.000 đã nhận được ADT trong vòng 2 năm sau khi chẩn đoán, và gần 92.000 đã không nhận được. Kết quả cho thấy những người đàn ông được điều trị bằng ADT có nhiều khả năng được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer hoặc chứng sa sút trí tuệ hơn so với những người đàn ông không dùng ADT. Họ cũng nhận thấy nguy cơ cao hơn đối với những người đàn ông nhận được nhiều liều ADT hơn.

Trong số những người đàn ông tham gia nghiên cứu được dùng ADT, 13% được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer so với 9% người không nhận ADT.
22% nam giới được dùng ADT được chẩn đoán mắc chứng sa sút trí tuệ so với 16% không mắc bệnh.
Những người đàn ông nhận được hơn 8 liều ADT có nguy cơ mắc cả bệnh Alzheimer và các chẩn đoán sa sút trí tuệ cao hơn đáng kể so với những người nhận ít hơn 8 liều.

Nghiên cứu điểm mạnh và hạn chế

Mối liên hệ giữa ADT và chứng sa sút trí tuệ đã được nghiên cứu trước đây, nhưng các kết quả còn mâu thuẫn. Các tác giả cho biết nghiên cứu này mạnh mẽ vì số lượng bệnh nhân được quan sát lớn, thời gian theo dõi dài, mối liên hệ với liều ADT cao hơn, và sự kiểm soát cẩn thận của các yếu tố y tế và kinh tế xã hội.
Tuy nhiên, họ thừa nhận rằng cần phải làm nhiều việc hơn để xác định những người đàn ông nào có thể đã có nguy cơ cao mắc chứng sa sút trí tuệ. Có thể mất hơn 10 năm để một người bị sa sút trí tuệ bắt đầu có dấu hiệu. Có thể ADT không gây ra chứng sa sút trí tuệ được thấy trong nghiên cứu nhưng có thể đã thúc đẩy quá trình đã diễn ra.

Cân nhắc ưu và nhược điểm của ADT

ADT làm giảm mức độ nội tiết tố nam trong cơ thể, được gọi là nội tiết tố androgen, để ngăn chúng giúp tế bào ung thư tuyến tiền liệt phát triển. Nó có thể giúp một số nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt tại chỗ hoặc giai đoạn nặng có nguy cơ cao sống lâu hơn.
Nhưng ADT thường có thể gây ra các tác dụng phụ tiêu cực bao gồm giảm ham muốn tình dục, bất lực, bốc hỏa, loãng xương, mất khối lượng cơ và trầm cảm. Các tác giả nghiên cứu cho biết nguy cơ sa sút trí tuệ là một tác dụng phụ tiêu cực có thể xảy ra nữa cần được xem xét khi cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của ADT, đặc biệt là đối với những người đàn ông có tuổi thọ cao hơn vì mất thời gian để phát triển chứng sa sút trí tuệ.
Tổng hợp thông tin: Dược sĩ Đỗ Thế Nghĩa, Đại Học Dược Hà Nội
Nguồn thông tin từ tạp chí JAMA Network Open 

Bình luận